Читать онлайн полностью бесплатно Гузель Идрисова - Татарские стихи

Татарские стихи

Минем шигырьләрем туган илгә, туып – үскән җиргә, әти – әнигә, кешеләргә, табигатькә булган зур сөю хакында. Шигырьләрдә татар халкының гореф гадәтләре чагылдырылган.

© Гузель Губаевна Идрисова, 2023


ISBN 978-5-0060-9004-0

Создано в интеллектуальной издательской системе Ridero

Введение

Кадерле дуслар!

Хөрмәтле шигъриять яратучылар!


Дөнья искиткеч матур, тормыш кызыклы. Үзеңә охшаган шөгыль тапсаң, яшәү тагын да күңеллерәк.

Мин иҗад яратам. Җырлыйм, баянда уйныйм.

Педагог булып эшләп, хаклы ялга чыккач, шигырь яза башладым. Минем шигырьләрем мәгънәле мәхәббәт хакында. Туган илгә, туып – үскән җиргә, әти – әнигә, кешеләргә, табигатькә булган зур сөю хакында. Күңелегезгә хуш килгән шигырьләр табырсыз дип ышанам.

Яхшы күңелле, изгелекле, ярдәмчел булып яшик. Исемгә тап төшермичә, кеше булып кала белик, дуслар!

Сау – сәламәт һәм бәхетле булыгыз!

Эшемә нык җитди карап, саф татар телендә язырга тырыштым. Бәлки, кемдер өчен файдалы булыр, сүзлек байлыгы артыр. Газиз ана телен, татар телен өйрәник, онытмыйк, гореф – гадәтләрне ихтирам итик, милләтебезне саклап калыйк, дуслар.

Шигырьләр гади, аңлаешлы итеп язылган, җиңел укыла, ритм бар. Хәтерне яхшыртыр өчен, ятлап алырга мөмкин. Көйгә салып, җырларга да була.

Бәлки, шигырьләрем сездә дөньяга икенче караш, күзәтүчәнлек, ихтибарлы булу, соклана белү сыйфатлары уятыр.

Минем сезгә исбатласым килә. Һәрбер кеше шигырь яза ала. Моның өчең бары тик нык зур теләк кирәк. Хыяллар тормышка аша!

Уңышлар телим сезгә!

Серле ачкыч

Бәхет ачкычы эшләдем,

Алыгыз, кемгә кирәк.

Ачкыч булмаганга, бәлки,

Бәхет тапканнар сирәк.


Таратам серле ачкычлар,

Оялмагыз, алыгыз, дуслар,

Файдасы тисен әйдә,

Шатланып яшик җирдә.


Матур бизәкләр куеп,

Чын күңелдән эшләдем.

Җитә, барыгызга җитә,

Мин бит тырыштым.


Гади генә ачкыч,

Җиңел итеп борыла.

Сулга борсаң, күрерсең —

Бәхет анда агыла.


Күз тиюдән курыксаң,

Саклап тот бәхетеңне.

Уңга борып ачкычыңны,

Яшереп тот син аны.


Зәңгәр болытлар күрү,

Чәчкә исен сизү,

Балаң тавышын ишетү,

Атлап, йөгереп китү,


Йоклай алу – бәхет.

Дуслар белән көлешү,

Ярату, яратылу,

Эшләргә көчең булу – бәхет.


Акыллы уйлар уйлау,

Сөйләшә алу рәхәт.

Туганнарның исән булуы,

Болар бары да – бәхет.


Санап чыгарга барсын,

Җитмәс калын дәфтәр.

Иң мөһиме беркайчан

Сугыш кына булмасын.


Тыныч тормышта яшәү

Үзе бер олы бәхет.

Зинһар, сакла безне, Ходай —

Күрмәсәк иде кайгы, хәсрәт.


Ачкычыгыз югалып куйса,

Һич борчылмагыз, дуслар.

Миңа тагын килегез,

Ясый беләм ачкычлар.

Йокысыз төн

Төнне йокысыз үткәрдем —

Шигырь килде башыма.

Кабаланып язып куйдым

Дәфтәр алып кулыма.


Шигырь язсам рәхәт була,

Шатланам иҗадыма.

Матур килеп чыкса, ашыгам

Укырга балаларыма.


Бар да шагыйрь була алмый —

Ул җиңел кәсеп түгел.

Үзең өчен генә яз дип,

Миңә киңәш бирә күңел.

Сирень

Ямьле май ае килде,

Дөньяны матурлый, тырышып.

Бакчаларда агачлар

Чәчәк ата ярышып.

Табигатьтә һәрчак тәртип,

Иң беренче ата муел.


Аннары алмагач, чия,

Аларга калганнар иярә.

Сирень ашыкмады быел,

Чәчәген күрсәтергә.

Нишләп, сиренькәем, соңладың,

Күнелең төшмәдеме әллә?


Уйлагансыңдыр, мөгаен,

Нигә инде чәчкә атам,

Янә шиңәргә булгач.

Эх, сирень, сиренькәем,

Синең хакта җыр язалар,

Ишеткәнең бар микән?


Димәк, шуңа лаексың,

Юкка җыр багышламыйлар.

Без бит сине яратабыз,

Бел, син безгә гел кирәк.

Гомерең кыска булса да,

Син биргән шатлык – безгә бүләк.


Озак яшәп тә бу дөнъяда

Файда китергәннәр сирәк.

Хуш исле матур сиреньнәр

Кыш буе тора күз алдында.

Матурлар күп безнең арада,

Алар синең кебек түгелләр.


Менә бит, нинди көчкә ия сүз,

Вакытында әйтә белсәң.

Сирень гөрләп чәчәк атты,

Уздырды барысын да.

Кеше күңелен күтәрергә дә

Бары тик бер сүз җитә.

Бер – беребезне мактап, канатландырып,

Матур итеп яшик бергә.

Тормышны яратам

Язгы яфракны селкетә җил, өзгәли.

Нык тора яфрак, бирешми.

Көзге яфрак түзә алмый җилгә,

Очып төшә, өзелеп, җиргә.


Яшел яфрак кебек, яшь кеше

Кайдан көч ала?

Картайгач, кешенең көче

Кайда китеп югала?


Сары яфрак кайчандыр

Яшел булганын онытмасын,

Яшел яфрак сары яфракның

Хәлен һәрчак аңласын.


Тормышның әче җилләре безне

Гел урап узсын иде.

Ходайның мәрхәмәтен, изгелеген

Һәрчак күрергә язсын иде.


Әй, тормыш – син сихри дарья,

Бик катмарлы булсаң да,

Мин барыбер яратам сине —

Ишетсен, әйдә, бар дөнья.

Бишек кадагы

Бар бик серле бер кадак,

Өйнең түбә тактасында,

Ул нык күпне күргән

Телсез шаһит барсына.


Менә шул тимер кадакта

Эленеп торды бишек.

Шул бишектә, аллы – артлы,

Без тугыз бала үстек.


Беребез сикереп төшүгә,

Икенчебез урын алган янә.

Бишектә рәхәт йоклауы

Чайкалып акрын гына.


Бишек җыры моңлы булды,

Тыңладык елаудан туктап.

Арыш икмәген чәйнәп,

Чүпрәккә төреп, төйнәп,

Әни авызга каптырган,

Түз балам, елама, берүк,

Чыдам булырга өйрән дип,

Кулына алып урагын,

Басуга эшкә йөгергән.


Икмәкне суырып беткәч,

Ачыгып, тәмам сусап,

Йоклап киткәнбез, арып,

Хәлдән тайгынчы елап.


Ул кадак бар әле дә,

Калдырдык аны истәлеккә.

Үткәнне онытырга ярамый,

Шунсыз юл булмый киләчәккә.

Урман

Язны чак көтеп алдык,

Түземлек беткән иде.

Яз килде икән, димәк,

Яшәргә өмет бар әле.


Безнең йөзләр бүген җитди,

Бик мөһим эшебез бар.

Чыгып киттек урманга,

Яшел витамин җыярга.


Малайлар атлый ашыгып,

Әниләр бит көтәләр.

Яшел аш булыр өстәлдә,

Бүген кич, Алла бирсә.


Барып кердек урманга,

Тирә – як тулы үлән.

Саумы, урман, уртаклашчы,

Тәмле ризыгың белән?


Шаулап утырган урман

Кинәт кенә шым булды.

Дәшмәү – ризалык билгесе

Дип, уйладык без моны.


Тотындык үлән ашарга,

Какы, кәҗә сакалы,

Кузгалак, кыргый суган



Другие книги автора Гузель Идрисова
Ваши рекомендации