«Тарыхты унутпагандар гана келечекти өзү үчүн ача алат; өткөндү мурастай билгендер гана жаңы нерсени жарата алышат». ККПнын Башкы катчысы Си Цзиньпин өз сөздөрүндө жана макалаларында байыркы жогорку даанышман сөздөрдү чеберчилик менен колдонуп, көптөгөн цитаталар аркылуу өткөн жана азыркы окуялардын табиятын ачып, жандуу жана образдуу тил менен терең маанини баяндайт. Мына ушундан улам анын баяндамалары, макалалары өзүнө тартуучу күчкө ээ болуп, адамдарды өзүнө тартып, укмуштуудай ой күчүн, маданий өзүн-өзү аңдоонун эң жогорку деңгээлин көрсөтүп турат. Окурман башкаруунун жолун жана байыркы накыл сөздөрдө жана тарыхый окуяларда катылган маданий компонентти жакшыраак түшүнүшү үчүн «Си Цзиньпин: Классикалык цитаталар жана сюжеттер» аттуу китепти чогултуп, басып чыгарууга аракет кылдык. 2015-жылдын февраль айында жарык көргөндөн бери китеп жалпысынан 2 миллион нускада сатылып, Си Цзиньпиндин социализмдин кытай өзгөчөлүгү менен жаңы доору жөнүндөгү ой-пикирин изилдөө үчүн маанилүү маалымдама болуп калды.
Акыркы үч жылдан ашык убакыт ичинде ККПнын башкы катчысы Си Цзиньпин бир катар маанилүү баяндамаларында жана эмгектеринде көптөгөн атактуу классикалык сөздөрдү цитата катары келтирип өттү. Окурмандардын кеңири чөйрөсүнүн көп сандаган суроо-талаптарына жооп катары, «Жэньминь Жибао» басмасы «Си Цзиньпин: классикалык цитаталар жана сюжеттер» аттуу экинчи китепти чыгарууну уюштурду. Жаңы китеп мурункусунун структурасын сактап, 148 тандалган классикалык макалды камтыйт, алар акыркы мезгилдеги цитаталардын жогорку көрсөткүчтөрү, олуттуу таасири, ККПнын башкы катчысы Си Цзиньпиндин идеяларын билдирүүдө максималдуу так жана толуктугу менен мүнөздөлөт. Ар бир сөз анын түздөн-түз маанисин жана аны коштогон семантикалык контексттин түшүндүрмөсү менен камсыз кылынат.
ККПнын XIX съездинин докладында: «Маданий аң-сезимдин жогорку деңгээли болбосо, маданияттын өсүшү жана гүлдөшү мүмкүн эмес, демек кытай элинин улуу кайра жаралуусу да мүмкүн эмес», – деп белгиленген. Кытайлык өзгөчөлүктөргө ээ социализм жаңы доорго кадам таштоодо. Бардык деңгээлдеги партиялык кызматкерлер үчүн бул реформаларды ар тараптан тереңдетүү өткөндүн сабактарынын негизинде келечекти түшүнүүнү талап кылаарын, тоскоолдуктарды жана кыйынчылыктарды жеңүү тарыхты билүүдөн ажырагыс экенин, мамлекетти башкаруу жана бийликти колдонуу идеалдарга терең берилгендиктен бөлөк ишке ашырылбай турганын көрсөтүп турат. Авторлор Си Цзиньпин келтирген классикалык сөздөрдү системага салып, цитаталарды чечмелеп беришкен, муну менен салттуу кытай маданиятынын көрүнүктүү мурасын тастыктоого гана салым кошпостон, ошондой эле иш жүзүндө кеңири массанын Башкы катчы менен шайкеш келишин камсыз кылышкан.
Классикалык накыл сөздөргө түшүндүрмөлөрдү жана комментарийлерди жазууда көптөгөн маанилүү адабий булактардан жана компетенттүү баамдардан пайдаландык, алардын авторлоруна терең ыраазычылык билдиребиз. Биздин өзүбүздүн мүмкүнчүлүктөрүбүздүн чектелүүлүгүнөн улам китепте сөзсүз түрдө айрым так эместиктер жана кемчиликтер орун алган, ошондуктан сын пикирлери жана оңдоолору үчүн баардык окурмандарга алдын ала ыраазычылык билдиребиз.
Авторлор тобу апрель 2018 ж.
ЭЛДИ СЫЙЛОО ЖӨНҮНДӨГҮ БӨЛҮМ
Эл менен кандуу байланышты сактоо – партиянын туруктуу милдети. ККПнын XIX съездинде жолдош Си Цзиньпин мындай деп баса белгиледи: «Баштапкы максатка ишенимдүү болгула жана бардык иште аягына чейин ээрчигиле. Кытайлык коммунисттердин түпкү максаты жана миссиясы – Кытайдын элинин бактылуу болушун камсыз кылуу жана Кытайдын улуттук кайра жаралышын ишке ашыруу». Жогоруда айтылгандар кытайлык коммунисттердин бүткүл ишин аныктоочу жана кытай кыялын турмушка ашыруунун кыймылдаткыч күчүнүн булагын көрсөткөн фундаменталдуу идеяны түшүнүүнүн сапаттык жаңы деңгээлине жетүүнү камсыз кылат.
Кытайлык өзгөчөлүктөргө ээ социализм жаңы доорго кадам таштоодо, анда кытай коомунун негизги карама-каршылыгы элдик жыргалчылыктын тынымсыз өсүшүнө болгон муктаждыгы менен өнүгүү процессинин бирдей эмес мүнөзүнүн жана жетишсиз даражасынын ортосундагы карама-каршылыкка айланган. Билим берүүнүн сапатын, жумуштун туруктуулугун, кирешенин, социалдык кепилдиктердин ишенимдүүлүгүн, саламаттыкты сактоо жана медициналык тейлөөнүн деңгээлин жогорулатуу, экологиялык эстетика… адамдардын жакшы жашоого умтулуусу жана өзүн-өзү ишке ашыруу үчүн мүмкүнчүлүктөрдү көксөгөндүгү – бул биздин күрөшүбүздүн максаты.
Жолдош Си Цзиньпин дал белгилегендей: «Элдин таламдарына негизделген өнүгүү идеологиясын катуу кармануу маркстик саясий экономиянын негизги позициясын аныктайт».
Инновацияларды стимулдаштыруу жана өнүгүүнүн кыймылдаткыч күчтөрүн активдештирүү багытындагы реформалар же шаарлар менен айылдардын, райондор менен шаарлардын, экономика менен саясаттын, эки цивилизациянын өнүгүүсүнүн биримдигин айтсак болот. Бул ошондой эле айлана-чөйрөнүн булганышын болтурбоо, жашоонун жагымдуу чөйрөсүн түзүү боюнча адамдардын күтүүлөрүн канааттандыруу же ички жана тышкы өнүгүүнүн өз ара байланышын камсыз кылуу боюнча күч-аракеттерди топтоо жөнүндө болушу мүмкүн. Бирок бардык учурларда «жаңы бышырылган пирог ар кимдин ортосунда калыстык менен бөлүштүрүлүшү керек», башкача айтканда, эл жогорку баалуулук катары таанылганда жаңы өнүгүү идеологиясы башынан аягына чейин ачык айтылган элдик багытка, массанын жыргалчылыгын жогорулатууга багытталган болууга тийиш.
